Komentarz prawosławny – niedziela 12.01.2014

1005111_584368318302401_794768481_n

29. Niedziela po Pięćdziesiątnicy
Niedziela po Narodzeniu naszego Pana, Boga i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa

 Mt 2, 13-23

 Świątobliwy Jan Złotousty, patriarcha konstantynopolitański, stając się dla nas świadkiem Ewangelii spostrzega, że Herod dokonał masowego dzieciobójstwa ze strachu przed dalszym biegiem historii zbawienia – jakby chciał powstrzymać to, co w Bożym zamyśle nieuniknione. Szaleńcza obsesja Heroda, upatrującego w narodzinach chłopca początek końca własnego panowania nad Judeą, była przedmiotem drwin mędrców na jego dworze – jak bezwładne dziecię mogło komukolwiek zagrażać? Pozabiblijne przekazy mówią nawet, że ogarnięty paniczną fobią tyran nie zawahał się zabić mu najbliższych – fakt ten Makrobiusz, pogański filozof rzymski, skomentował dosadnie: Lepiej jest być Heroda świnią aniżeli synem (Saturnalia, ks. II, rozdz. 4). Święty Jan Chryzostom wskazuje, że tak bestialski gniew i zazdrość pochodziły od demona – oto spotkały się bowiem dwa królestwa: spętany przez Złego ten świat i w ludzkim ciele objawiający się światu Bóg, którego królestwo nie jest stąd (J 18, 36).

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 5.01.2014

1005111_584368318302401_794768481_n

28. Niedziela po Pięćdziesiątnicy
Niedziela przed Narodzeniem naszego Pana, Boga i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa
Niedziela Świętych Ojców

 Mt 1, 1-25

Już w pierwszych wersach Ewangelista streścił sens długiego wywodu genealogicznego: przedstawia on Jezusa, przybranego syna Józefa, jako wyczekiwanego Mesjasza z królewskiej linii Dawida (por. 2 Sm 7, 12-16; 1 Krn 17, 11-14) oraz – według egzegezy świętego Focjusza z Konstantynopola – to, że wierząc w Chrystusa wszystkie narody stają się, nie na mocy przymierza krwi, lecz przez działanie Bożej Łaski, nasieniem Abrahama.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 29.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

27. Niedziela po Pięćdziesiątnicy – Niedziela Świętych Praojców

 Łk 14, 16-24

Przypowieść o uczcie, w tradycji prawosławnej przypisana liturgicznej pamięci o prarodzicach Jezusa Chrystusa, dla Którego się rozwinęły i ostatecznie w Nim zwinęły zwoje świętych pism Starego Przymierza, daje drogowskaz, że idąc za Zbawicielem stajemy się prawowitymi potomkami Abrahama i Izaakowymi dziećmi obietnicy (por. Ga 4, 28).

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 22.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

26. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 17, 12-19

Chrystus, przemierzając Samarię i Galileę, dostrzegł w oddali – zdawałoby się, że przez nikogo nie zamieszkałej – dziesięciu trędowatych. Ich cielesna nieczystość, często postrzegana jako dotknięcie karzącej ręki Boga, powodowała, że aż do śmierci żyli poza rodzimą społecznością, na wygnaniu, w osamotnieniu (por. Lb 5, 1-4; 2 Krn 26, 16-23). Nieszczęśnicy, nazywając Jezusa epistates – mistrzem, opiekunem, sędzią, wznosili ku Niemu głosy: zmiłuj się nad nami (eleison imas). Święty patriarcha aleksandryjski Cyryl objaśnia, że wprawdzie wszyscy zostali od trądu uwolnieni, ale dopiero wówczas, gdy zgodnie z nakazem Mesjasza szli pokazać się żydowskim kapłanom, którzy stali się tym sposobem współświadkami cudu.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 15.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

25. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 18, 18-27

Jezus, zanim został wywołany do odpowiedzi przez zamożnego faryzeusza, znał jego serce. Wielmoża, jeszcze zanim otworzył usta, był przed oczyma Mesjasza zupełnie nagi. Oświeceni czytelnicy Ewangelii prawdziwą naturę żydowskiego rządcy obnażyć mogą po charakterze zadanego Chrystusowi pytania: pułapka tkwiła w tym, aby schlebiając Nazarejczykowi sprowokować Go do publicznej kompromitacji, a ostatecznie – uznać za anarchistę, bluźniercę, opętanego przez diabła.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 8.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

24. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 13, 10-17

Jezus dokonuje cudu uzdrowienia kalekiej niewiasty – dosłownie, jak relacjonuje Ewangelista, pochylonej ku sobie. Święci Ojcowie odczytywali ten zewnętrzny stan jako krzyk jej wnętrza: zgięta w dół została moja dusza (Psalm 57, 6). Deformacja jej ciała, trwająca od osiemnastu lat, była bowiem skutkiem duchowego pochylenia ku sobie – egoizmu, grzechu, bezbożności. Cielesny garb kobiety był konsekwencją tego, że nie mogła się wyprostować duchowo, czyli odzyskać prostoty i radości bycia dzieckiem Bożym. Paweł Apostoł napisze później w podobnym kontekście: wydajcie taką szatanowi na zniszczenie ciała, by duch mógł być zbawiony w dniu Pana (1 Kor 5, 5) – doświadczenie zła i cierpienie mają nas uwrażliwić na realną obecność Boga i nadać Mu właściwe miejsce w naszym życiu.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 1.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

23. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 12, 16-21

Poprzez przypowieść o bogatym głupcu, znaną jedynie z redakcji ewangelisty Łukasza, Zbawiciel dodaje życia złotym zgłoskom jednej z hebrajskich ksiąg prorockich: Kuropatwa wysiaduje nie zniesione przez siebie jaja, kto zaś dzierży bogactwa, lecz niesprawiedliwie, musi zostawić je pośród swoich dni, a na swój koniec okazuje się głupi (Jr 17, 11).

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 24.11.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

22. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 10, 25-37

W świętej lekturze Ojców, poprzez których Boski Duch ożywia literę Pisma, rzucone Chrystusowi pytanie zawiera w sobie ciężar hipokryzji pytającego. Jego intencje odkrył przed nami Ewangelista używając terminu, który ściśle oznacza wystawianie współrozmówcy na próbę czy pokusę. Za pytaniem znawcy hebrajskiego Prawa o to, które spośród 613 nakazów powinien odziedziczyć, a zatem zachować, aby otrzymać życie wieczne, stała nie tylko zwykła drwina, ale prowokacja, która miała posłużyć oskarżeniu Jezusa o podburzanie przeciwko ładowi społecznemu. Język pytającego był tu – jak powiedział Cyryl Aleksandryjski – namaszczony miodem oszustwa, podczas gdy serce całkowicie wypełnione goryczą.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 17.11.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

21. Niedziela po Pięćdziesiątnicy – 17.11.2013

 Łk 8, 41-56

Kobieta, która nie zatrzymała Chrystusa zmierzającego wśród tłumów Galilei do domu zarządcy synagogi, a jedynie opuszkami palców potajemnie musnęła kraniec Jego szaty, choć przyszła później, odeszła uzdrowiona jako pierwsza – dostrzega św. Jan Chryzostom. Pierwszeństwo to ma źródło w wierze warunkującej każdą cudowną interwencję podejmowaną przez Stwórcę wobec stworzenia. Każde działanie w konieczny sposób domaga się bowiem ontologii – pozbawione realnej bytowej podstawy staje się bezcelowe.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 3.11.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

19 Niedziela po Pięćdziesiątnicy – 3.11.2013

Opowiedziana przez Chrystusa przypowieść o bogaczu i nędzarzu uprzytamnia, że w zbawczej kalkulacji nad naszą doczesną egzystencją lepszy jest brak niż nadmiar. Brak – sam w sobie nie będąc przecież stanem ani pozytywnym, ani negatywnym – utożsamia się tutaj z ogołoceniem człowieka z tego, co uniemożliwia mu osiągnięcie pełni człowieczeństwa.

Czytaj dalej