Komentarz judaistyczny – szabat 2.05.2014

żydowski_ogólny

Parsza Emor – Księga Vayikra (Kapłańska) 21-24

W Księdze Kapłańskiej, w rozdziale 23:2, czytamy

„Mów do Izraelitów i powiedz im: Oto czasy święte (dosłownie: święta, moadim) Pana, na które będziecie wzywać ich zawołaniami świętymi (w oryginale mikraej kodesz), to są moje czasy święte! (i tutaj znowu w oryginale moadim).

Dalej są wymienione święta, jakże ważne w żydowskim kalendarzu, z których najważniejszym jest Szabat.

Ta fraza nie jest łatwa do przetłumaczenia na język polski. Słowo mikraej  ma źródłosłów od kara: krzyczeć, wołać, wezwać. Moadim to święta. Polskie tłumaczenia, w tym Tysiąclatki, nie oddają, jak się wydaje, podkreślenia, że chodzi tutaj o wesołe święta, pełne radości, gdy w ten sposób oddajemy chwałę Bogu. W Modlitewniku na Święta czytamy:

„Ty dałeś nam święta by się nimi cieszyć, święta radości”.

Jak podkreśla rabin Twerski, nie chodzi tylko o to, by obchodzić święta w radości, lecz także o święta które sprowadzają na nas radość.

 

Radość – simcha, oznacza, że poprzez spełnianie micwot (przykazań) na dane święto: jedzenie macy na Pesach, niesienie zwojów Tory na nadchodzące święta Szawuot, przebywanie w sukkah, szałasie na Sukkot – to one, micwot sprowadzają na nas „świętą radość”. Kabalat Szabat, powitanie Szabatu w piątek wieczorem, to szczególny powód do simcha, radości. Tańce wokół bimy (podwyższenia, z którego czytamy zwoje Tory), wesołe pieśni, picie wina, spożywanie chały – to micwot, którymi wyrażamy naszą radość. To także przykazania, poprzez które Bóg sprowadza na nas radość.

 

Zbiorowe uczestnictwo w świętach pozwala nam na podniesienie tej radości na wyższy poziom. Samotne kręcenie się po mieszkaniu i solowe pieśni nie są tym samym, co tańce wśród przyjaciół i chóralne śpiewy. Czym innym jest połykanie, nawet najsłodszej chałki, w samotności, a czymś dużo podnioślejszym jest dzielenie się chlebem z przyjaciółmi przy wspólnym stole. Bóg w tej paraszy wzywa nas, byśmy obchodzili „zawołania święte”. Bóg wzywa nas, byśmy radowali się Jego świętami i stawali się sobie bliższymi.

 

W tym tygodniu Szabat zbiega się z rocznicą uchwalenia pierwszej polskiej Konstytucji. Chociaż prawa Żydów nie zostały w niej zawarte, ówcześni Żydzi cieszyli się jej przyjęciem w 1791 roku wraz z innymi mieszkańcami Rzeczpospolitej. Dzisiaj także wyrażamy, niezależnie od radości Szabatu, radość mieszkania w wolnej Polsce.

 

Nadchodzi Szabat, cieszmy się nim, kiedy mamy czasy wolności. Szabat Szalom!