Komentarz prawosławny – niedziela 5.01.2014

1005111_584368318302401_794768481_n

28. Niedziela po Pięćdziesiątnicy
Niedziela przed Narodzeniem naszego Pana, Boga i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa
Niedziela Świętych Ojców

 Mt 1, 1-25

Już w pierwszych wersach Ewangelista streścił sens długiego wywodu genealogicznego: przedstawia on Jezusa, przybranego syna Józefa, jako wyczekiwanego Mesjasza z królewskiej linii Dawida (por. 2 Sm 7, 12-16; 1 Krn 17, 11-14) oraz – według egzegezy świętego Focjusza z Konstantynopola – to, że wierząc w Chrystusa wszystkie narody stają się, nie na mocy przymierza krwi, lecz przez działanie Bożej Łaski, nasieniem Abrahama.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 29.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

27. Niedziela po Pięćdziesiątnicy – Niedziela Świętych Praojców

 Łk 14, 16-24

Przypowieść o uczcie, w tradycji prawosławnej przypisana liturgicznej pamięci o prarodzicach Jezusa Chrystusa, dla Którego się rozwinęły i ostatecznie w Nim zwinęły zwoje świętych pism Starego Przymierza, daje drogowskaz, że idąc za Zbawicielem stajemy się prawowitymi potomkami Abrahama i Izaakowymi dziećmi obietnicy (por. Ga 4, 28).

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 22.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

26. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 17, 12-19

Chrystus, przemierzając Samarię i Galileę, dostrzegł w oddali – zdawałoby się, że przez nikogo nie zamieszkałej – dziesięciu trędowatych. Ich cielesna nieczystość, często postrzegana jako dotknięcie karzącej ręki Boga, powodowała, że aż do śmierci żyli poza rodzimą społecznością, na wygnaniu, w osamotnieniu (por. Lb 5, 1-4; 2 Krn 26, 16-23). Nieszczęśnicy, nazywając Jezusa epistates – mistrzem, opiekunem, sędzią, wznosili ku Niemu głosy: zmiłuj się nad nami (eleison imas). Święty patriarcha aleksandryjski Cyryl objaśnia, że wprawdzie wszyscy zostali od trądu uwolnieni, ale dopiero wówczas, gdy zgodnie z nakazem Mesjasza szli pokazać się żydowskim kapłanom, którzy stali się tym sposobem współświadkami cudu.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 15.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

25. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 18, 18-27

Jezus, zanim został wywołany do odpowiedzi przez zamożnego faryzeusza, znał jego serce. Wielmoża, jeszcze zanim otworzył usta, był przed oczyma Mesjasza zupełnie nagi. Oświeceni czytelnicy Ewangelii prawdziwą naturę żydowskiego rządcy obnażyć mogą po charakterze zadanego Chrystusowi pytania: pułapka tkwiła w tym, aby schlebiając Nazarejczykowi sprowokować Go do publicznej kompromitacji, a ostatecznie – uznać za anarchistę, bluźniercę, opętanego przez diabła.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 8.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

24. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 13, 10-17

Jezus dokonuje cudu uzdrowienia kalekiej niewiasty – dosłownie, jak relacjonuje Ewangelista, pochylonej ku sobie. Święci Ojcowie odczytywali ten zewnętrzny stan jako krzyk jej wnętrza: zgięta w dół została moja dusza (Psalm 57, 6). Deformacja jej ciała, trwająca od osiemnastu lat, była bowiem skutkiem duchowego pochylenia ku sobie – egoizmu, grzechu, bezbożności. Cielesny garb kobiety był konsekwencją tego, że nie mogła się wyprostować duchowo, czyli odzyskać prostoty i radości bycia dzieckiem Bożym. Paweł Apostoł napisze później w podobnym kontekście: wydajcie taką szatanowi na zniszczenie ciała, by duch mógł być zbawiony w dniu Pana (1 Kor 5, 5) – doświadczenie zła i cierpienie mają nas uwrażliwić na realną obecność Boga i nadać Mu właściwe miejsce w naszym życiu.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 1.12.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

23. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 12, 16-21

Poprzez przypowieść o bogatym głupcu, znaną jedynie z redakcji ewangelisty Łukasza, Zbawiciel dodaje życia złotym zgłoskom jednej z hebrajskich ksiąg prorockich: Kuropatwa wysiaduje nie zniesione przez siebie jaja, kto zaś dzierży bogactwa, lecz niesprawiedliwie, musi zostawić je pośród swoich dni, a na swój koniec okazuje się głupi (Jr 17, 11).

Czytaj dalej

Komentarz judaistyczny – szabat 29.11.2013

żydowski_ogólny

Mikez – Bereszit (Księga Rodzaju) 41:1-44:17

W tym roku 30 listopada był niezwykłym dniem w liturgii żydowskiej. To jedyny dzień w roku gdy z Aron HaKodesz (Świętej Biblioteki) wyjmuje się nie jeden, lecz trzy zwoje Tory. Z jednej czyta się tygodniową parszę Mikez (Rdz 41:1-44:17), z drugiego zwoju czyta się Lb 7:24-35 — czytanie na Święto Chanuka, z trzeciego zwoju czyta się Lb 28:1-15 na Szabat przed Rosz Hodesz. Jest to wyjątkowy Szabat, nazwany Szabat Merchawim (Szabat „Rydwanów” z proroctwa Ezechiela, komentarz znajdziemy w Księdze Zohar).

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 24.11.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

22. Niedziela po Pięćdziesiątnicy

 Łk 10, 25-37

W świętej lekturze Ojców, poprzez których Boski Duch ożywia literę Pisma, rzucone Chrystusowi pytanie zawiera w sobie ciężar hipokryzji pytającego. Jego intencje odkrył przed nami Ewangelista używając terminu, który ściśle oznacza wystawianie współrozmówcy na próbę czy pokusę. Za pytaniem znawcy hebrajskiego Prawa o to, które spośród 613 nakazów powinien odziedziczyć, a zatem zachować, aby otrzymać życie wieczne, stała nie tylko zwykła drwina, ale prowokacja, która miała posłużyć oskarżeniu Jezusa o podburzanie przeciwko ładowi społecznemu. Język pytającego był tu – jak powiedział Cyryl Aleksandryjski – namaszczony miodem oszustwa, podczas gdy serce całkowicie wypełnione goryczą.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 17.11.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

21. Niedziela po Pięćdziesiątnicy – 17.11.2013

 Łk 8, 41-56

Kobieta, która nie zatrzymała Chrystusa zmierzającego wśród tłumów Galilei do domu zarządcy synagogi, a jedynie opuszkami palców potajemnie musnęła kraniec Jego szaty, choć przyszła później, odeszła uzdrowiona jako pierwsza – dostrzega św. Jan Chryzostom. Pierwszeństwo to ma źródło w wierze warunkującej każdą cudowną interwencję podejmowaną przez Stwórcę wobec stworzenia. Każde działanie w konieczny sposób domaga się bowiem ontologii – pozbawione realnej bytowej podstawy staje się bezcelowe.

Czytaj dalej

Komentarz prawosławny – niedziela 10.11.2013

1005111_584368318302401_794768481_n

20. niedziela po Pięćdziesiątnicy – 10.11.2013

Święty papież Cyryl, wykładając dla prawosławnego ludu Aleksandrii ponadhistoryczny sens zrelacjonowanego przez tradycję synoptyczną spotkania (por. Mt 8, 28-34 i Mk 5, 1-20), jakie miało miejsce podczas działalności Zbawiciela pośród kolonii greckich na wschodnim brzegu Jeziora Galilejskiego, przekazuje apostolską naukę o naturze mechanizmu zniewolenia przez demoniczne siły, jak i o tkwiącym w boskości Chrystusa źródle uwolnienia od nich.

Czytaj dalej